Tuesday, July 7, 2009

Verax et Fallax et Simiae (Nequam

This project has evolved to a new blog - ICTIBUS FELICIBUS - so please check there for more poems. Here I will finish up publishing the longer poems, but all the shorter poems, with macrons and meter marks, will be found at Ictibus instead. :-)
Source The fables of the medieval scholar and poet Alexander Nequam are available in several different editions at GoogleBooks.

Other Versions: See Perry 569.

Nequam 31: VERAX ET FALLAX

Verax et fallax simul advenisse feruntur
in quorum terra || simia rector erat.
Ad se deduci rex iussit protinus illos,
fallacemque prius
|| taliter alloquitur:
Quid tibi sit visum de me turbaque meorum,
vivere si curas
|| nunc citius referas!
Te regem magnum, dixit, fortemque superbum
confiteor; fortes
|| hos quoque dico duces.
Par tibi rex mundo non est mihi visus in isto
forma, divitiis,
|| principibus, famulis.
Rex illi tribuit gaudens ingentia dona,
et congaudentes
|| multa dedere duces.
Protinus inquirunt alium sibi quid videatur;
dicat utrum socio
|| sentiat aequa suo.
Ille videns socium pro falsis multa lucrari,
credit plura sibi
|| vera loquendo dari.
Rex, inquit, vester nihil est nisi simia turpis;
nec vos esse feras,
|| sed fera monstra puto.
His dictis, commota nimis fera turba ferarum
unguibus et morsu
|| dilaceravit eum.
Ista docent vere non semper vera referre,
et prodesse probant
|| tempore falsa suo.

Prose paraphrase:

Verax et fallax
simul advenisse feruntur
in terra
quorum
simia rector erat.
Rex protinus iussit
ad se illos deduci,
et prius fallacem alloquitur taliter:
Quid tibi visum sit
de me et turba meorum,
si vivere curas,
nunc citius referas!
Dixit:
Confiteor
te regem magnum,
fortem et superbum;
dico
hos, fortes quoque, duces.
rex
par tibi
forma, divitiis, principibus, famulis
in isto mundo
non est mihi visus.
Rex, gaudens,
illi dona ingentia tribuit,
et duces, congaudentes,
multa dedere.
Protinus alium inquirunt
quid sibi videatur;
dicat
utrum aequa socio suo sentiat.
Ille videns
socium multa lucrari
pro falsis,
credit
sibi plura dari
vera loquendo.
Inquit:
Rex vester
nihil est
nisi simia turpis;
et puto
vos non feras esse,
sed monstra fera.
His dictis,
fera turba ferarum
nimis commota
eum dilaceravit
unguibus et morsu.
Ista vere docent
non semper vera referre,
et probant
tempore suo
falsa prodesse.

Image. Here's an illustration for the fable (image source) from a Renaissance edition of Aesop:



Word list thanks to NoDictionaries.com:

Coming soon.


Aesop's Fables in Latin now available at Amazon.com.

No comments:

Post a Comment