Tuesday, July 7, 2009

Juno et Pavo (Nequam)

This project has evolved to a new blog - ICTIBUS FELICIBUS - so please check there for more poems. Here I will finish up publishing the longer poems, but all the shorter poems, with macrons and meter marks, will be found at Ictibus instead. :-)
Source: The fables of the medieval scholar and poet Alexander Nequam are available in several different editions at GoogleBooks.

Other Versions: See Perry 509.

Nequam 40: IUNO ET PAVO

Maesta querebatur volucris Iunonia vocem
parvula vincebat || quod philomena suam.
Iuno suae volucris cupiens lenire querelas,
formam laudabat
|| illius eximiam.
Dicebat vario pennas fulgore nitentes,
praecipuis gemmis
|| sideribusque pares.
Illa refert: Tantae quid prosunt munera formae,
cum vincar modulis
|| praemodicae volucris?
Respondit Iuno: Naturae provida virtus
nulli vult vitae
|| commoda cuncta dare.
Illa tibi formam tribuit variumque colorem
quo superas omnes
|| quas habet orbis aves.
Haec vires aquilae magnas dedit ancipitrique,
et dedit ut corvus
|| voce futura canat.
Dat gallo cantu distinguere tempora noctis;
luciferum progne
|| voce notare docet.
Et modulos modicae dulces dedit haec philomenae,
ne nihil haec habeat
|| unde placere queat.
cuique dedit Natura suum doctissima morem
quo placet, et nihil est
|| utilitate carens.
Pauca dedit reliquis, tibi maxima pluraque dona
contulit: unde, precor,
|| sint satis ista tibi!
Torqueri nos ista bonis prohibent alienis,
et bona sufficiant
|| ut sua cuique monent.

Prose paraphrase:

Iunonia volucris, maesta,
querebatur quod
philomena parvula
vocem suam vincebat.
Iuno,
cupiens
volucris suae querelas lenire,
illius formam eximiam laudabat.
Dicebat
fulgore vario pennas nitentes,
pares
praecipuis gemmis et sideribus.
illa refert:
Quid
formae tantae munera prosunt,
cum vincar
modulis praemodicae volucris?
Iuno respondit :
Provida virtus naturae
nulli dare vult
commoda vitae cuncta.
Illa
tibi formam tribuit
et varium colorem
quo superas aves omnes
quas orbis habet.
Haec
vires magnas dedit
aquilae et ancipitri,
et dedit
ut corvus
voce futura canat.
Dat gallo
tempora noctis
cantu distinguere;
progne
voce docet
luciferum notare.
Et haec
philomenae modicae
modulos dulces dedit ,
ne haec nihil habeat
unde placere queat.
Natura doctissima
cuique morem suum dedit
quo placet,
et nihil est
utilitate carens.
Reliquis
pauca dedit;
tibi contulit
dona maxima et plura:
unde, precor,
sint ista satis tibi!
Ista nos prohibent
bonis alienis torqueri,
et monent
ut cuique bona sua sufficiant.

Image. Here's an illustration for the fable (image source) by Walter Crane:





Word list thanks to NoDictionaries.com:

Coming soon.


Aesop's Fables in Latin now available at Amazon.com.

No comments:

Post a Comment